Yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmeleri hemen her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaşıyor. Yozgat Halk Sağlığı Müdürü Mehmet Akif Karaaslan, bu tehlikelerin az indirilmesi için vatandaşlara çeşitli uyarılarda bulundu.
Yozgat Halk Sağlığı Müdürü Mehmet Akif Karaaslan, yaptığı açıklamada, “Bilgisizlik, yanlış kullanım ve ihmal yüzünden soba, şofben, baca zehirlenmeleri hemen her yıl kış aylarında özellikle alçak basınçlı havalarda tehlikeli boyutlara ulaşmaktadır. Güneybatıdan esen bir rüzgar olan “lodos” nedeniyle her yıl onlarca kişi özellikle sobadan olmak üzere sızan karbon monoksit gazı ile zehirlenmektedir. Bu nedenle İlimizde soba ve doğalgaz zehirlenmelerine karşı İl Umumi Hıfzıssıhha Meclisinin kararı doğrultusunda aşağıdaki tedbirlerin alınması uygun görülmüştür” denildi.
Soba ve bacalarla ilgili uyulması gereken kurallar
Yozgat Halk Sağlığı Müdürü Mehmet Akif Karaaslan, soba ve bacalarla ilgili uyulması gereken kurallar hakkında yapılan uyarılar şöyle:
“Kullanılan her türlü ısıtma cihazının kalite belgesine sahip olup olmadığına, garantilerine ve garanti sürelerine dikkat edilmelidir. Aşırı doldurulan sobanın duman yolu daralacağı, soba içinde düzensiz ısı dağılımı nedeniyle de baca çekişi zayıflayacağı için soba yakılırken aşırı doldurulmamasına dikkat edilmelidir. Sönmekte olan sobaya asla tutuşması güç yakıtlar konulmamalı, yakıt yavaş yavaş ilave edilmeli, yatmadan önce sobaya kesinlikle yakıt konulmamalıdır.
İyi ısınmayan ve alttan yakılan kömür sobalarında karbon monoksit zehirlenmesi riski artacağından soba tutuşturulurken yakıtın üstten yanması sağlanmalıdır. Özellikle alçak basınçlı lodoslu havalarda ölüm olaylarında artış görüldüğü için eğer bacalar standartlara uygun değilse alçak basınçlı havalarda soba yakılmamalı, yakılması zorunlu ise gece yatarken mutlaka tam olarak söndürülmelidir. Soba borularının birbiriyle birleştirilmesinde hava ve baca gazı sızdırmazlığı sağlanmalı. Sobanın bulunduğu yer sürekli havalandırılmalı. Bacalar standartlara uygun ve yalıtımlı olmalı, düzenli olarak temizletilmelidir.
Dumanın geri tepmesini önlemek için bacaların en üst noktasının çatının en üst noktasından 1m. daha yüksekte olması sağlanmalı ve baca şapkası mutlaka takılmalıdır. Binaların Yangından Korunması yönündeki mevzuat hükümlerine uyulmasına özen gösterilmelidir.”
Doğalgaz kullanıcılarının alması gereken önlemler
Yozgat Halk Sağlığı Müdürü Mehmet Akif Karaaslan, tarafından Doğalgaz kullanıcılarına yönelik yaptığı uyarılar ise şöyle:
“Bacalar yılda en az bir kez, kış sezonu öncesi temizlettirilmelidir. Bacalı cihaz almadan önce, bacalar, yetki almış kontrol denetim firmalarına test ettirilmeli ve olumlu rapor alınmalıdır. Bacalı cihazlara, yetkili servis çağrılarak bakım yaptırılmalıdır.
Cihaz bacalarına kesinlikle aspiratör bacası bağlatılmamalıdır. Cihazlara baca sensörü taktırılmalı, çalışır durumda olduğunu kontrol ettirilmelidir. Cama takılan havalandırma (ventilasyon) kesinlikle kapatılmamalıdır. Cihazın bulunduğu yerin kapısı, çalışırken kapalı tutulmalıdır. Bacalara şapka taktırılmalıdır. Evde gaz kaçağı hissedildiğinde, paniğe kapılmadan ortam dışına çıkılmalı. 24 saat hizmet veren Alo 187 aranarak, yetkili ekip gelene kadar doğalgaz vanaları kapatılmalı, pencereler açık tutulmalı, eğer koku fazlaysa, yangına yol açmamak için elektrik sigortaları kapatılmalı ve ortamda telefon kullanılmamalıdır.
Zehirlenmelerde Zehir Danışma Merkezi’nin 114 olan telefon numarası aranılarak ilkyardım hakkında gerekli bilgi alınmalıdır. Çökme veya yangın tehlikesinin bulunduğu durumlarda derhal 110 no’lu telefondan İtfaiye Servisi’ni aranmalıdır. Ortaya çıkabilecek acil sağlık sorunlarında derhal 112 no’lu telefondan Acil Yardım Servisi aranmalıdır.”