Çiftçiye anız için destek verilmeli

Çiftçi anızı yakarken çiftçiye de bazı desteklerin verilmesi gerektiğinin altını çizen Yakupoğlu, ‘’Ülkemizde anızın yakımı ile alakalı bir destek uygulaması bulunmamaktadır. Anızın yakımı ile alakalı aslında yasal düzenlemeler olmasına rağmen çiftçi yine de anızı yakmaktadır. Anız yakmanın topraktaki zararı mikroorganizmaların ölmesidir. Yüksek sıcaklıkta sadece termofilik mikroorgazmalar çalışır ama anız sıcaklığı ile beraber çok üst seviyelere sıcaklık çıkabiliyor ve bu organizmaların ölümüne neden oluyor. Haliyle zaten anızı ayrıştıracak olan mikroorganizmayı biz toprakta kaybetmiş oluyoruz. Öte yandan iklim değişikliği ile mücadelenin ne kadar önemli olduğu ortamda anız yangınlarıyla beraber bir karbondioksit salınımı da söz konusu oluyor. Anızın bir diğer zararları ise yol kenarlarında tarlalarda özellikle anız yakıldığı zaman rüyet düştüğü trafik kazaları meydana gelebiliyor. Yüksek gerilim hatlarına, elektrik kablolarına zarar verebiliyor. Doğal yaşama zarar verebiliyor, habitatı bozabiliyor ve ekolojik dengeye zarar verebiliyor’’ diye konuştu.

ANIZIN ZARAR VERDİĞİ ÜZÜM BAĞLARINDA DA ÇALIŞMALAR YAPILIYOR
Öte yandan Yozgat Bozok Üniversitesi Ziraat Fakültesi tarafından anızın yakılmasından sonra üzüm bağlarında meydana gelen hastalıklar ile alakalı da çalışlara yapılıyor.
Yozgat Bozok Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tuğrul Yakupoğlu, anız yangınları ile alakalı tahıl bölgelerinde olan bağlarda meydana gelen bir zarar var bunu çalıştıklarını dile getirerek, ‘’Anız yakılan tarlanın yakınında bir bağ varsa üzümlerde duman lekesi dediğimiz çok büyük bir problem meydana geliyor ve bu gerek sofralık üzüm olsun, gerek son ürün olan şarap olsun duyusal kalitesinde çok büyük problemler meydana getiriyor. İlgili anabilim dalındaki arkadaşlarımız bu konu hakkında çalışmalarını sürdürüyorlar. Kısa vadede anız yakmanın temel nedeni suyla alakalı olan problemler. Orta ve uzun vadede düşündüğümüzde, anız yakmadığımız zaman toprağın su tutma kapasitesi de artacak. Yani günü kurtarmak değil de orta ve uzun vadede planlama yapıldığında anızın yakmak değil de yönetmenin nasıl faydalı olduğu bir kez daha karşımıza çıkacaktır” şeklinde konuştu.

ANIZ YANGINLARI MİKROORGANİZMALARA ZARAR VERİYOR
Yozgat Bozok Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dekanı Prof. Dr. Tuğrul Yakupoğlu, hasat sonrasında oluşan anızların yakılmaması konusunda uyarılarda bulundu.
Yakupoğlu, Anız yangınlarının hem toprakta yaşayan mikroorganizmalara hem de diğer canlılara zarar verdiğini söyledi. Anız yangınlarının insan sağlığını da önemli derecede etkileyerek çevre kirliliğine yol açtığını vurgulayan Yakupoğlu, Tahıl grubu bitkilerin hasat edildikten sonra köküyle birlikte toprakta kalan artığına anız denildiğini ifade etti. Anızın yönetimi konusunda çiftçilerin bilgilendirilmesi gerektiğinin altını çizen Yakupoğlu, “Anızın yönetimi çok önemlidir. Özellikle kurak ve yarı kurak bölgelerde özellikle yağışın 500 milimetrenin altında olduğu Anadolu’nun birçok bölgesinde çiftçiler yanlış bir uygulama olarak anızı yakmayı tercih etmektedir. Tek ürünün alındığı, sulamanın sadece yağışa bağımlı olduğu yani tarımsal suyun sadece yağışa bağlı olduğu bölgelerde bir sonraki ekim dönemine kadar bu anız toprakta kaybolmamaktadır. Çiftçi de toprak hazırlığı için anızı yakmayı tercih etmektedir ki bu çok yanlıştır. Çünkü anız yakıldığında topraktaki organik maddeyi kaybedersiniz. Anız organik maddece fakir olan topraklar için önemli bir kaynaktır. Anız toprağa karışıp ayrıştığında toprak organik maddece ve besin elementlerince zengin duruma gelebilir. Anızı bir çöp olarak değil anızı potansiyel yararlı organik bir madde kaynağı olarak görmemiz gerekir. Anızı nasıl yönetmeliyiz, çürümemesinin sebebi karbon azot oranının geniş olmasıdır. İlave azot kaynağı ile birlikte azot toprağın derinliklerine gömüldüğünde bir dahaki ekim dönemine kadar çürüyebilir ve toprakta iyi bir yapı sağlayabilir. Bu iyi yapı da hava su dengesi için önemlidir. Biz buna toprakların fiziksel verimliliği deriz. Fiziksel verimliği belli bir seviyeye çıkan topraklar kalite olarak ta yükselmiş anlamına gelir ve iyi bir ortam oluşmuş olur. Burada önemli olan nokta anızın yönetimidir, çöp olarak değil bir kaynak olarak bakmamız gerekir’’ dedi.
İhsan ÇELİKKAYA