Geçen hafta Euronews Türkçe tarafından yayınlanan bir haberde;
“Avrupa Konseyi tarafından hazırlanan rapora göre, Avrupa ülkeleri içinde cezaevlerinin en kalabalık olduğu ve nüfusa göre kişi başına en fazla tutuklu veya hükümlünün olduğu ülke Türkiye. Rapora göre, 2022 yılı 31 Ocak tarihi itibarıyla Türkiye’deki cezaevlerinde 303 bin 945 mahkum veya hükümlü bulunuyor. Ayrıca Türkiye’de, 100 bin kişi içinde 355 kişi cezaevinde tutuluyor.”
Raporda belirtilen sıralamaya göre, cezaevlerindeki kişi sayısında Türkiye’yi takip eden ülkeler ise şu şekilde: İngiltere (79,092), Polonya (71,874), Fransa (69,964), Almanya, (56,294), İtalya (54,372), Ukrayna (48,038) ve İspanya (47,425). Nüfusa göre kişi başına en fazla hükümlü veya tutuklunun olduğu ülke yine Türkiye. Buna göre, Türkiye’de 100 bin kişi içinde 355 kişi cezaevinde. Bu sıralamada, Gürcistan (237), Azerbaycan (217), Macaristan (194), Litvanya (191), Polonya (190), Slovakya (187), Arnavutluk (176), Çekya (175) ve Letonya (172) Türkiye’yi izleyen diğer ülkeler.
Rapora göre, 31 Ocak 2021’den 31 Ocak 2022’ye kadar, nüfusu 1 milyonu aşan ülkelerde ortalama hapsedilme oranı %2,3 arttı. Tutukluluk oranının en fazla arttığı cezaevi yönetimleri ise şu şekilde sıralandı: Slovenya (%23), Finlandiya (%15), Fransa (%15), Kuzey İrlanda (%13), Karadağ (%12), Hırvatistan (%10) ve Türkiye (%9,2).
Rapora göre genel olarak, Avrupa’da hapishanelerdeki yoğunluk Ocak 2021’den Ocak 2022’ye kadar %4,8 artış gösterdi. Buna göre, doluluk oranı %87,4’ten %91,6’ya çıktı. Türkiye, cezaevlerindeki kapasiteye göre en fazla yoğunluğun yaşandığı ülkeler içinde ise 5. sırada. Romanya’da 100 kişilik kapasiteye 124 mahkum, Kıbrıs Rum Kesimi’nde (118, Fransa’da 115, Belçika’da 115, Türkiye’de 113, Yunanistan’da 108 ve İtalya’da 107 mahkum düşüyor.”
Fark ettiniz mi bilmiyorum ama yeniden dikkat çekmem gerekirse; bu raporun içeriği göstermektedir ki; gelişmiş batılı ülkelere oranla Türkiye suçun en çok işlendiği, nüfusa oranla en fazla sayıda mahkumun bulunduğu ülkedir.
Yorumlayacak olursak, ülkemizde kanunların caydırıcılığının asgari düzeye düştüğünün, adalet mekanizmasın iyi işlemediğinin, insanımızın suç işlemekten çekinmediğinin ve mahkemelerimizin cezaevine koymaktan başka ceza çözümleri getiremediğinin işaretidir.
Gelişmiş ülkelerdeki, kanunların caydırıcılığı ve kanunların mahkemeler eliyle eşit ve azami adaleti sağlayacak şekilde uygulanmasının ülkemiz adalet sisteminde işletilemediğinin bir göstergesidir.
Ceza evleri açmakla ve cezaevlerini fabrika diye nitelemekle övünen bir yapıdan, henüz ergen yaşta sayılabilecek, hayat ve mesleki tecrübesi yetersiz karar vericiler eliyle işletilmeye çalışılan, buna ilaveten sürekli siyasetin müdahalesinde ve kişisel zaafların etkisinde olan bir sistemden, caydırıcılık ve adalet beklemek gerçekçi olmaz. Suçtan caydırıcılık ve adalet sağlayamayan, alternatif ceza çözümleri üretemeyen sistemin cezaevlerini bir ıslah ve rehabilite merkezi gibi kullanması ve suça bulaşmışları yeniden faydalı bir birey olarak topluma kazandırması da beklenemez. Böyle de bir kaygıları bulunmamaktadır. Tecrübeyle sabittir ki, karar verici makamlardakiler egolarını tatmin etmek, siyasetin taleplerine cevap verip daha güzel pozisyonlara atanmak gayreti içerisinde mesleklerini layıkıyla yapmaktan uzak, yetersiz bilgi ile insan hayatını temelden etkileyecek kararları çekinmeden verecek kadar cüretkardırlar.
Toplumların huzur ve güven içerisinde yaşamasının yolu kanunlar ve bu kanunların eşit ve azami adalet sağlayacak şekilde uygulanmasıdır.
Rapor göstermektedir ki; Türkiye, caydırıcılık ve adaletten, caydırıcılık ve adalet eliyle gelecek huzur ve güven ortamından çok uzaktadır.