Hafta başında “Emeklilerin Yüzü Gülecek mi” diye kaleme aldığım yazının üzerinden geçen zaman içinde umutlar tükenirken, memurun yılın ikinci yarısı için merakla beklediği maaş artışı belli oldu. AK Parti tarafından TBMM Başkanlığı’na sunulan yasa teklifine göre en düşük memur maaşı yüzde 17.55’lik enflasyon farkı, toplu sözleşme zammı ve seyyanen 8 bin 77 liralık artışla net 22 bin 17 liraya çıkacak. Ortalama memur maaşı 25 bin 15 lira olacak.
Yasa teklifinde emekli maaş ve aylıkların artırılmasına ilişkin madde yer almadı. Teklifin Meclis görüşmelerinde ek madde konulmazsa SSK ve Bağ-Kur emeklilerine temmuzda sadece 6 aylık enflasyon tutarı kadar, yüzde 19.77 oranında zam verilecek. Memur emekli maaşına ise temmuzda yüzde 6’lık toplu sözleşme zammı dahil yüzde 17.77 artış yansıtılacak.
Emekli, bu tablo karşısında beklenmedik şekilde hüsrana uğradı. Sayıları 16 milyona yaklaşan emekli kendilerinin ‘es’ geçilmesine, refah payı verilmemesine tepkiler sürüyor.
En az yüzde 40’ın üzerinde zam bekleyen emekli, enflasyon zammının şaşkınlığını yaşarken, bu mağduriyetin mutlaka Meclis’te çözülmesini umut ediyor.
Yasa teklifine ilişkin açıklama yapan AK Parti TBMM Grup Başkan Abdullah Güler’in emeklilere yönelik “Onlar açısından dağıtım yapılacaktır. İlerideki dönemde değerlendireceğiz” sözleri hayat pahalılığı altında ezilen gariban kitleyi refah payı beklentisine soktu. Milyonlarca emeklinin mağduriyetinin giderilmesi için yasada mutlaka emeklilere refah payı verilecek şekilde değişiklik yapılmalı.
Zammın saptanmasında temel alınan TÜİK verilerine göre, enflasyon haziranda yüzde 3.92, 6 aylık yüzde 19.77 oldu. Yıllık enflasyon ise gerileyerek yüzde 38.21 olarak gerçekleşti. ENAG ‘a göre enflasyon haziranda yüzde 8.54, 6 aylık yüzde 50.53, yıllık yüzde 108.58 oldu. Yine TÜİK ile arasında dağlar kadar fark oluştu.
Çarşı pazarın ateşi karşısında umarsız kalan dar ve sabit gelirli kitle, TÜİK verilerine olumlu bakmıyor. Zira yaşadığı hayat pahalılığı ile duyurulan rakamlar arasında derin uçurum var. Kurumun açıkladığı enflasyon verilerini doğal olarak sorguluyor.
Milyonlarca dar gelirliye verilen maaş artışı elbette onları bir ölçüde soluklandıracak. Ancak çarşı pazardaki zam yağmuru devam ettiği sürece iki ay içinde satın alma gücünü yitireceği aşikar.
Dövizdeki artıştan ötürü iğneden ipliğe her ürünün fiyatı gün geçmeden fırlıyor. Temel gıda ürünü ekmek fiyatı, birçok ilde yükseldi. Önümüzdeki günlerde tüm illerde de ekmekte aynı artışlar olacak. Diğer gıda ürünleri de sürekli zamlanıyor.
Konut kiralarında son iki yılda yüzde 399, son 1 yılda ise yüzde 150’ye yakın artış oldu. Küçük bir ilçede konut kiraları 10 bin liradan başlıyor. Hal böyle olunca en düşük memur maaşı 22 bin liraya çıkarılsa dahi önlenemeyen hayat pahalılığı karşısında yetersiz kalacağı belli.
Dar ve sabit gelirli memur, işçi, emekli, esnaf, çiftçi, dul ve yetimin eline geçen para ile sorunsuz yaşamını sürdürebilmesi ekonomide kökten değişiklik gerekiyor. Büyük umutlarla ekonominin başına geçen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ne denli başarılı olacak bakalım.
2008 yılında çıkarılan, aylık bağlama oranlarını yüzde 30’lara düşüren 5510 sayılı yasadan ötürü emeklinin eline temel gereksinimlerini karşılamaktan uzak para geçiyor. Aylık bağlama oranı 2008 yılı öncesi olduğu gibi yüzde 70’lere çıkarılmalı, 2000 sonrası SSK ve Bağ-Kur emeklilerini kapsayacak yeni intibak yasası hayata geçirilmeli. Düzenlemelerle emekli daha iyi yaşam düzeyini ancak yakalayabilir…