TEMA Vakfı’ndan erozyon uyarısı

Dünya genelinde her saniye 1.260 ton, yani yaklaşık 42 kamyon dolusu verimli toprağın erozyonla kaybedildiğini belirten vakıf, bu kaybın yalnızca doğanın değil, yaşamın da kaybı anlamına geldiğini vurguluyor.
Erozyona dikkat çekmek amacıyla her yıl olduğu gibi bu yıl da çeşitli farkındalık etkinlikleri düzenleyen TEMA Vakfı; çevrim içi seminerler, toprak yürüyüşleri, stant çalışmaları ve eğitim sunumlarıyla toplumda bilinç oluşturmayı hedefliyor.
500 YILDA OLUŞAN TOPRAK 16 YILDA YOK OLUYOR
Erozyon, toprak bozulumunun en yaygın şekli olarak her yıl milyonlarca ton verimli toprağı yok ediyor. Türkiye’de her 16 yılda 1 santimetre toprak erozyona uğruyor. Oysa aynı miktardaki toprağın yeniden oluşması 500 yıl sürüyor.
TEMA Vakfı Yönetim Kurulu Başkanı Deniz Ataç, toprağın gezegenin “sihirli örtüsü” olduğunu belirterek şu ifadeleri kullandı:
“Toprak yalnızca tarım için değil; suyun döngüsü, gıdanın sürekliliği ve iklimin dengesi için de hayati bir unsur. Bugün toprağı korumazsak, yarının suyunu, gıdasını ve yaşamını kaybederiz.”
2050’DE TOPRAKLARIN YÜZDE 90’I ZARAR GÖREBİLİR
Dünya genelinde toprakların %33’ü şimdiden bozulmuş durumda. Mevcut hızla devam edilirse 2050 yılına gelindiğinde bu oranın %90’a ulaşacağı öngörülüyor. Erozyon, toprağın en verimli kısmını yok ederken tarımda ürün kayıplarını %50’ye kadar artırıyor, toprağın su tutma kapasitesini düşürerek kuraklığı derinleştiriyor.
Ataç, aşırı kimyasal gübre kullanımı ve yanlış sulama yöntemlerinin tarım alanlarını ve su varlıklarını tehdit ettiğini vurgulayarak şunları söyledi:
“Toprağın en verimli kısmı yok olduğunda tarım verimliliği de azalıyor. Daha fazla kimyasal gübre ve su kullanılması doğaya ağır zarar veriyor; dereler, nehirler ve göller kuruyor.”
KURAKLIK BÜYÜYOR, TOPRAK SAĞLIĞI BOZULUYOR
İnsan kaynaklı iklim değişikliği, yağış düzenlerini bozarak toprakları her geçen yıl daha fazla kurutuyor. Son 30 yılda dünyadaki kurak alanlar 4,3 milyon km² genişleyerek neredeyse Türkiye’nin 5,5 katı büyüklüğünde alanı etkiledi. Türkiye’de ise toprakların %5,5’i – Konya büyüklüğünde bir alan – artık daha kurak bir iklime sahip.
Ataç, küresel ısınmanın gıda krizini derinleştireceğine dikkat çekerek:
“Sıcaklığın artması, daha az su ve daha az gıda demek. 2050 yılına gelindiğinde dünya nüfusunun gıda ihtiyacı %50 artacak.” dedi.
ÇÖZÜM TOPRAKTA GİZLİ
TEMA Vakfı, erozyonla mücadelenin iklim değişikliğinin etkilerini azaltmakta kritik rol oynadığını belirtiyor. Toprak; karbon depolaması, yağış sularını tutması ve ekosistemi beslemesiyle yaşamın merkezinde yer alıyor.
Deniz Ataç, toprağın önemini şu sözlerle özetledi:
“Toprak, suyu ve iklimi dengeler; gıdayı üretir. Daha yaşanabilir bir gelecek için toprağın gıda, su ve iklim ile arasındaki bağı doğru anlamalı ve korumalıyız.”
TEMA VAKFI HATIRLATIYOR: “BİLİYORSUN, SORUMLUSUN!”
TEMA Vakfı, Erozyonla Mücadele Haftası vesilesiyle tüm vatandaşları toprağı korumaya, bilinçli tarım uygulamalarını desteklemeye ve doğal varlıkların sürdürülebilir kullanımı konusunda sorumluluk almaya davet ediyor.
/ Haber Merkezi