KOSGEB’le başlayıp, kalkınma ajansları, TKDK, Tarım ve İşkur’la devam eden proje bazlı destek veren kuruluşlara en son TANAP ve KOP eklendi.
Yıllar içerisinde bu kurumlardan hibe almak isteyen özel ve tüzel kişilere hizmet veren danışman kişiler ve firmalar ortaya çıktı.
Bu süreç içerisinde 15 yıla yakın bir tecrübe ve bilgi birikimi oluştu.
Lakin geldiğimiz nokta itibariyle, Yozgat’ta proje yazdırmak isteyen kişilerin Yozgat dışından hizmet arayışları ve il dışındaki firmalara proje yazdırmaları devam etmektedir.
Geçen hafta bir örneğini yaşadığımız üzere TKDK’ya başvuracak bir girişimcimiz projesini Çorum firmasına yazdırmak zorunda kaldı.
Bu zorunluluğun sebepleri içerisinde, Yozgat’ta proje yazanların yetersizliği, bilgi ve tecrübe eksiklikleri, proje deneyimlerinin az olması ve merdiven altı tabir ettiğimiz “projeci”lerin güven kaybına neden olmalarının etkisi büyüktür. Örneğin çağrı kapsamında olmayan konularda sırf para kazanmak maksatlı proje yazılması, asıl mesleği mimarlık, mali müşavirlik, mühendislik olanların kendi işlerine odaklanıp o alanda hizmet vermek ve mesleklerindeki güven ve başarı düzeyini yukarı çekmek yerine salt daha fazla kazanç odaklı olarak proje alanına kaymaları ve kendileri yazıyormuş gibi yapıp il dışından anlaştıkları danışmanlara proje yazdırmaları gibi… Bu yetersizlik neticesinde de kamuoyunda sıklıkla ifade edilen proje hazırlayan kişi ve kurumlar ile proje bazlı destek veren kuruluşlar arasındaki “olmaması gereken ama fiiliyatta var olan” çıkar ilişkileri, alanı daraltmakta, bu iş için gerekli proje deneyimine, mevzuat bilgisine sahip nitelikli kişi ve firmaların da aynı kefeye konulmasına neden olmaktadır.
Şüphesiz, devletten hibe ve destek almak isteyen girişimci ve yatırımcıların da bu süreçte ciddi olumsuz katkıları vardır. Bunu göz ardı etmek, sadece iş görene sorumluluğu yüklemek haksızlık olur.
Yıllara sair tecrübelerimle sabittir ki, bilgi ve deneyim bazlı olarak bu şehirde yapılan işlerin hiçbir kıymeti yoktur. İşinizde iyi olmanız, mevzuata hâkim olmanız, sonuç odaklı taleplerle gelen Yozgatlı nezdinde kıymet bulmuyor. Sadece sonuç odaklı taleple gelip, süreci görmezden gelen yaklaşım da proje pastasından pay almak isteyen kişileri meşru yollar dışına çıkarmakta, bilgi ve tecrübeyi kıymetsizleştirmekte ve daha kötüsü proje bazlı destek veren kurumlarda çalışan personelin de bir takım zaafların etkisiyle bu gayri meşru alana dâhil olmasına neden olmaktadır. Buna bir de siyasetin bu kurumlar üzerindeki baskısını eklediğinizde durum vahim ötesi hal almaktadır.
Bu yetersizlik ve kirlilik nedeniyle başka illerden destek alınmasını makul karşılamakla beraber, Yozgat’ta işi için gerekli niteliklere sahip proje uzmanlarının kıymetsizleştirilip, küçümsenip başka illerdeki danışman firmalardan onların belirlediği şartlarda, üstelikte karşılarında iki büklüm olarak hizmet alınmasını makul karşılamam, lakin içinde bulunduğumuz sosyolojideki para ve devletten destek alma konularındaki motivasyon kaynaklarını iyi bildiğim için anlarım bu davranışlarını.
Sonuç olarak, el birliği ile bir alanı ve kurumları daha kirletmiş durumdayız. Bu kirlilikle beraber Yozgat’ta faaliyet gösteren kurumlara, Yozgat’ta yatırım yapmak isteyenlerin hazırlatacağı projeler için ödeyecekleri bedeli Yozgat dışına el birliği ile kaçırıyor olmanın, yani bu şehrin parasını başkaca şehirlere aktarıyor olmanın sorumluluğu hepimizde.
Ne proje bazlı destek veren kurumlar bundan kendisini sıyırabilirler ne de biz proje danışman ve uzmanları. Zira proje danışmanından kurum çalışanı uzmana, siyasetçisinden bu kurumların yöneticisine, yatırımcıdan girişimciye kadar hepimiz, bu sürecin sağlıklı işleyip, memleketin yatırım, üretim ve istihdamının artması kaygısından çok, bu pastadan nasıl daha fazla pay alabilirizin derdine düştük. Paraya odaklanınca da ne liyakat, ne mevzuat, ne deneyim ve tecrübe ne de kurumların yatırımcıya/girişimciye eşitliği kaldı, geriye el birliği ile kirletilmiş, itibarını yitirmiş kurumlar/firmalar kaldı.