İşadamlarından Yozgat’a yatırım sözü – Almanya’da kepçe ve vinç imalatı yapan Musa Kaya ve Fransa Lyon’da inşaat ve çelik inşaat iskelesi üretimi yapan Nuri Meriç, Yozgat’a yatırım yapma sözü verdi. (Kaynak: Yozgat Valiliği – www.yozgat.gov.tr – 12.09.2017)
* * *
Hedefimiz 10 fabrika kurdurmak – …Vali Yurtnaç, özel sektör tarafından iki yıl içerisinde Yozgat’a 10’a yakın fabrikanın kurulmasını hedeflediklerini söyledi. Vali Yurtnaç, fabrikaların yurt içinde ve yurt dışında faaliyet gösteren iş adamları tarafından kurulacağını belirtti. (Kaynak: Yozgat Valiliği – www.yozgat.gov.tr – 25.10.2017)
* * *
Dünyanın Mozzarellası Yozgat’ta üretilecek – Pizza yapımında kullanılan ve Türkiye’de üretimi henüz olmayan Mozzarella peynir üretimi yılsonunda Yozgat’ta üretilmeye başlanacak.
Yozgat OSB’de fabrika kurmak için çalışmalara başlayan firma ile valilik toplantı salonunda protokol imzalandı. (Kaynak: Yozgat Valiliği – www.yozgat.gov.tr – 11.05.2018)
* * *
Azerbaycan – Çin ortaklığı yatırım için Yozgat’ı tercih etti – Azerbaycan-Çin Ortaklığı, kombi üretiminde kullanılan eşanjör ve kombi bacası ile şofben üretimi için Yozgat Organize Sanayi Bölgesi’nde fabrika kuracak. Alan belirlendi, kısa sürede inşaat çalışmalarına başlanacak. (Kaynak: AA – 14.09.2019)
* * *
“Yozgat’a yatırım yapacak Azerbaycanlı ve Çinli iş insanlarıyla bir araya gelerek, yatırım ve istihdam alanlarına ilişkin değerlendirmelerde bulunduk.” (Kaynak: Cumhurbaşkanı Yardımcısı Fuat Oktay – Twitter paylaşımı – 13.09.2019)
* * *
Buraya kadar verdiğim ve daha da çoğaltılabilecek örnekler, yakın zaman içerisinde Yozgat’a yapılmasına kesin gözüyle bakılan yatırımları müjdeliyordu. Bu yatırım haberlerinin akıbeti ne oldu?
Ben bilmiyorum, bilen varsa beri gelsin.
Daha önceki yazılarımda da zaman zaman ifade etmeye çalıştım. Bir kez daha deneyeceğim. İsterseniz taa en başa dönelim.
Sanayi kavramı 3’e ayrılır.
A- Endüstriyel faaliyetlerdir. Yani tarım, orman, maden ve hayvancılık gibi doğrudan doğadan yararlanılarak ortaya çıkan sanayi türüdür.
B- Hammaddenin işlenerek el değiştirmesini, yeni hammadde veya ürün elde edilmesini kapsayan sanayi türünü ifade eder. Yatırımın fabrika ve makine ağırlıklı kolu ağır sanayiyi, dayanıksız tüketim mallarına yönelik olanı ise hafif sanayiyi ifade eder.
C- Hizmet endüstrisini, yani somut mal üretmeyen sanayileri ifade eder. Turizm, bankacılık, eğitim, sağlık, ulaştırma, haberleşme vb. hizmetleri kapsamaktadır.
Bu endüstrinin birileri tarafından kamuoyuna “Bacasız fabrika” olarak tanıtılması komik ve son derece yanlıştır. Çünkü somut (elle tutulur) mal üretmeyen bir iştirak fabrika olarak sınıflandırılamaz. Bir başka deyişle fabrika, makine ve insan gücünün birleşmesi ile ortaya çıkar.
Yozgat Bozok Üniversitesi, Şehir Hastanesi ve Musabeyli köyü yolu üzerinde bulunan ancak henüz faaliyete geçmeyen T tipi cezaevi bacasız fabrika “değildir”.
Bu sanayi tipinin ekonomiye katkısı yok denecek kadar azdır. Katma değer üretmez.
Gelinen noktada Yozgat’ın acilen “katma değer” üretecek bir sanayileşmeye ihtiyacı vardır. Dolayısıyla C sınıflandırması Yozgat’ı hedefine ulaştırmayacaktır.
Merkezi İstanbul’da bulunan Yozgatlı Sanayici ve İş Adamları Derneği (YOSİAD) Genel Başkanı Erdal Öztürk dün sabah basın mensupları ile kahvaltıda buluştu. 21 Aralık 2019 tarihinde İstanbul’da gerçekleştirilen ‘3’üncü Ticaret ve İşbirliği Buluşması’ndan bugüne kadar geçen sürede yaşanan gelişmelerden bahsetti.
Sayın başkan konuşması sırasında kurduğu bir cümlede, “Kolu kırılmış bir insanın sağlam bacağını alçıya almayalım” dedi. Kendisi de başarılı bir işadamı olan sayın Öztürk çok doğru bir tespitte bulundu.
Bugüne kadar, Yozgat’ın kırık kolu dururken, bacakları alçıya alınmaya çalışıldı.
Neden mi?
Almanya’da kepçe ve vinç imalatı yapan Musa Kaya’nın, Fransa’da inşaat ve çelik inşaat iskelesi üretimi yapan Nuri Meriç’in veya kombi parçası üretecek Azerbaycan – Çin ortaklığının Yozgat’a yatırım yapacağına inanmak gerçekten zor.
Çünkü Yozgat coğrafi konumu itibariyle hammadde, ucuz ulaşım ve pazardan yoksun bir konumdadır. Söz konusu sektörlerde (hammaddesi demir – çelik olan sektörlerde) yatırım yapsalar bile ürettikleri her ürünü daha pahalıya üretecek, dolayısıyla pazara daha pahalıya sürmek zorunda kalacak, her geçen gün pazar payını kaybedecek ve bir kaç yıl içerisinde tası tarağı toplayıp gideceklerdi.
Yukarıda verdiğim haber örneklerindeki işadamları bunu bildikleri için (haklı olarak) Yozgat’a yatırım yapmadılar. ne yazık ki verilen bu sözlerin amacı, yerel basında çarşaf çarşaf yer alan protokol imza haberleri ile devlet teşviki alıp bu teşvikleri farklı alanlarda değerlendirmekten öteye gidemedi.
Bu durum Yozgat’a yatırım yapılmayacağı anlamına tabi ki gelmez.
Tarım ve hayvancılık sektörlerinde yatırım yapılabilir. Üretilen hububat miktarı her geçen yıl düşse de Yozgat halen Türkiye’nin tahıl ambarı konumundadır. Yozgat’ın iklimi, Yozgat’ın coğrafyası tarım ve hayvancılığa uygundur. Dolayısıyla bu sektörlere hitap edecek sanayi yatırımları ve yılan hikayesine dönen Hızlı Tren projesinin hayata geçmesi ile birlikte Yozgat’ın kırık kolunu alçıya almayı başarabileceğimizi düşünüyorum.
