Zamların hiçbir zaman insan hayatında olumlu gelişmeler sağladığını görmedim. Sadece rakamlar büyüdü, toplumun alım gücü daha da zayıflamasına sebep oldu. Zamlar daha büyük zamlarla devam ederken, enflasyon hızla arttı.
Asgari ücretin yüzde 50.5 oranında artırılmasından sonra bu köşede 15 Aralık 2022 tarihinde “Herkes için zor bir süreç…”başlıklı kaleme aldığım yazımda uyarmıştım.
Çünkü, ikinci bir artış söz konusuydu…
Önce o yazıdan bir hatırlatma yapalım:
“Asgari ücret bu ülkede açlık sınırının altındadır. Keşke, 7 bin 500 lira olsa…
Ancak, kazın ayağı öyle değil…
Asgari ücrete yapılan yüzde 50.5 zamdan sonra özellikle küçük esnaf ve sanatkarlar çalışan sayısını azalttı.
Kendisi geçim derdine düşen biri, işçisine nasıl para yetiştirebilirdi?..
Büyük işletmelerin çoğunda İşkur üzerinden alınan işçiler çalışıyor…
Yani, parayı devlet ödüyor…
Bu sistem kalktığında; çok sayıda işletmede işten çıkarmalar başlayacak…
Şimdi asgari ücrete yeniden bir zam yapılması gündemde. Komisyon, bugün toplanacak ve Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatları üzerine bir formül bulacak…
Masada, işçi için kesintinin net ücrete eklenmesi ve enflasyona göre zam uygulaması var.
Küçük esnaf ve sanatkarlar ile orta ölçekli işletmeler, eğer devletin katkısı olmazsa; yeni asgari ücreti ödemekte zorlanacak ve ister istemez işçi çıkaracak.
Nitekim, ilk 50.5’lik tarihi zamdan sonra birçok küçük işletmenin işçi çıkardığını gördük.
İhracata yönelik çalışan firmalarda pek sorun olmasa da İşkur üzerinden işçi çalıştırma uygulaması sona erdiğindeonlar da bu yola başvuracak!..
Devlet, İşkur uygulamasıyla uzunca bir zaman işletmelere büyük destek verdi.
Ancak devletin de bu yükü taşıyacak, takati kalmadı…
Asgari ücretle geçinmek de bir mucize…”
Yazıyı da “İnşallah bir orta yol bulunur, diye umut ediyorum”şeklinde bitirmiştim…
O günden bu tarafa gelişmeleri takip ettiğim kadar düşüncelerimi değiştiren bir şey olmadı, geçmişteki düşüncelerimi aynen koruyorum…
Asgari ücret bugün 11 bin 400 lira oldu rakamlar yine büyümeye devam etti. Memur maaşları 11 bin liradan 22 bin liraya yükseltildi. Bu arada emekli, dul, yetiş, sabit gelirli sınıfındakiler yine unutuldu. Bu konuda geçen hafta yine bu köşeden 4 yazı kaleme aldım.
Yeni açıklanacak asgari ücretin net 11 bin 400 lira olması ile küçük ve orta ölçekteki işletmeler açısından bir işçinin işveren maliyeti net 20 bin lira bizim sektörde gelir kalemleri bellidir. Gazete kadrosunda en az 4 kişi istihdam etmek mecburiyeti vardır. Matbaada 1 kişi istihdam edilmektedir. Toplam 5 kişinin işverene maliyeti 100 bin liradır. Giderlerin bu kadar fazla olduğuna baktığımızda gelir gideri karşılaması mümkün görünmezken, sistem küçük işletmelerin daha fazla ayakta durmasını istemiyor.
Sonuç, küçük esnaf ve KOBİ’lerbu maliyet karşısında,en asgari biçimdeişçi çalıştırmak zorunda kalacak!..
İşverenin yükünü azaltacak önlemler alınmadığı takdirde şimdiye kadar olduğu gibi bundan sonra da yapılacak zamlar sorunu çözmek bir yana yine sorun olacaktır.