Bu yazımızda tarımın planlanması sorununu ele alacağız. En genel tanımı ile plan, gelecekte nereye ulaşılmak istendiğinin bu günden kararlaştırılması demektir. Planlama ise planı ortaya çıkartmak için sarf edilen gayretleri, verileri bilim gerçekliğinde toplayarak bir hedef çıkartmaktır. Planlama verilerle konunun yorumlanmasıdır, bir süreçtir. Plan ise bir sonuçtur.
İnsanlar bir tarih ekseninde, sınırları belli bir coğrafyada ve o coğrafyada yaşayan sosyolojide ve o coğrafya sayesinde yaşarlar. Tarih atan, deden kim demektir. Coğrafya nerelisin, sosyoloji komşun kim, ekonomi ise ne yer ne içersiniz demektir.
İnsanların üç temel dürtüsü vardır: Barınma, 3 öğün yeme içme, Ahiretlik bir eş bulma. Bunların gerçekleşebilmesi ve planlama yapabilmemiz için öncelikle yaşadığımız coğrafyayı detaylı olarak bilmek gerekir:
Yozgat’ın yüz ölçümü 14.123 km2 dir. Bunun 14 ilçemize dağılımı ve ilçelerin rakımları şöyledir:
Akdağ 1810 km2. R: 1400m. Boğazlıyan 1515km2. R: 1050 m
Aydıncık 338 km2. R: 700 m Çandır 205 km2. R: 1400 m.
Çayıralan 995 km2.R: 1400 m. Çekerek 790 km2.R: 925 m.
Kadışehri 472 km2. R: 1317 m. Merkez 2024 km2. R: 1317m.
Saraykent 319 km2.R: 1330 m. Sarıkaya 1018 km2. R: 1169 m.
Sorgun 1768km2. R: 950 m. Şefaatli 882 km2. R: 910 m.
Yenifakılı 390 km2. R: 1036 m. Yerköy 1164 km2. R: 771 m.
İlimiz ancak birkaç günde gezilebilecek büyük bir ildir. 419.000 kişilik nüfusun %76 sı şehirlerde, %24 ü ise kırsalda yaşamaktadır. Köy toplam nüfusu 100.000, 14 ilçe nüfusu 320 000 dir. Nüfus yoğunluğu yani kilometre kareye düşen insan sayımız 31 dir.
Bir süredir bokilaj pardon müsilaj sorunu ile uğraşmak durumunda olan İstanbul ilimizin yüz ölçümü 5000km2, nüfusu da 20 milyondur. Kilometre kareye 4.000 kişi düşmektedir. Yani ilimizde 31 olan rakam İstanbul’da 4.000 dir. Planlama ile ne ilgisi var derseniz, 1950’den itibaren başlayan plansızlık 70 yılda o güzel şehri bokilaja teslim etmiştir. 1930’larla başlayan Planlı Kalkınma özellikle 1980 sonrasında tamamen bir plansızlık noktasına gelmiştir. “Bize plan değil pilav lazım” diyen zihniyetten kurtulmak şarttır. Tarım plansız olmaz.
İlimize dönersek 14 ilçesi, 36 beldesi 558 köy yerleşimleriyle bir tarım şehridir. Hububat, bakliyat ve şeker pancarı esas üretim konumuzdur. 750.000 hk. tarım arazimiz vardır ama ancak %2 si sulanır. %1 i Esenli Barajından, %1 i de derin su kuyularından elektrik ve mazot harcanarak sulanır. Özellikle derin su kuyuları çok pahalıya mal olur. Bu 750.000 hk.lık tarım arazisinin büyük bölümü ÇKS kayıtlıdır. Ama buradan 10.000 çiftçi ailesi ya oğlu veya yakını ile yani 2-3 kişilik çekirdek ailelerle tarım yapar. Yozgat’ın tarımsal hasılasını bu 10.000 çiftçi ailesi elde eder. Nüfus 420.000 kişi, üreten 10.000 kişi… Üstelik bu arazinin büyük bölümünde kuru şartlarda tarım yapılır. Kuru tarım “Allah ne verirse” dir. Sulu tarımdaki verim kuru tarımın en az 4 katıdır.
İlimiz 1000 m. üstü bir platodur. Yukarıda ilçelerimizin rakımlarını da belirttim. Planlamada, özellikle de su bahsinde bu çok önemlidir.
Plandan amaç üretmektir. Daha doğrusu ihtiyacımız olanı üretmektir. Örneğin ilimizde buğday üretilir ama ekmek olmaz. 40 un fabrikası kapalıdır. Giysi, kundura, bulgur, makarna, sebze, meyve hep dışarıdan gelir.
İlimizin nüfusunu, coğrafi durumunu, üreten insan sayısını, su durumunu, sulu tarım oranını, üretilen ürünleri, toprak özelliklerini (PH’ı, kireç oranı, organik madde miktarı, izelementlerden çinko ve demir durumunu) inceledikten sonra planlama yapılmalıdır. Devletin arşivlerine ulaşamadığım için var olan bilgilerimle bu yazıyı hazırladım.
Siyaset ciddi bir iştir ve çevreye, kamuya zarar vermeden insan ihtiyaçlarını karşılama görevi vardır.
Sonuç olarak bizi bilimin gerçekliğinde planlama yaparak çalışmak, çalışmak, daha çok çalışmak kurtarır.