Tarım ürünlerinden alınan %2,2 stopajın binde ikisini yasa gereği Ticaret Borsaları alır. Ülkemizdeki gayri safi milli hasılanın % 40-50 sini tarımsal ürünlerin oluşturduğunu düşünürsek “binde ikilik” bu gelirin çok büyük rakamlara ulaştığını anlarız.
Peki bu TOBB ne yapar? Kendisini var eden tarıma ne katkısı vardır?
Bana sorarsanız maalesef pek de bir katkısı yoktur. Ankara’da Halk Bank’ın ikiz kulelerini alıp devlete hediye eder, milli otomobilde pay alır.Haa, arada sırada da TV’lerde boy gösterip boş hayaller satarlar. Mersin’de ise Narenciyenin sorunlarına çözüm bulmaktan uzak, görsel bir şölenden öteye gitmeyen Narenciye Festivali yapar. Bildiğim en son da Yassı Ada’da lüks otel ve lokantalar yaptı. Üretici köylümüz gidip bu mekânlardan faydalanabilirmi? Kocaman bir hayır!
Oysa Mersin Ticaret Borsası istese neler yapabilir?
Birinci önerim: Eski bir zahireci ve sertifikalı buğday tohumu üretmiş, konuya vakıf bir insan olarak şöyle bir önerim var: Mersin tüm ülkenin bakliyat işlemesinin yapıldığı ildir. Çok sayıda bakliyat eleyen, temizleyen, paketleyen firma vardır ve bu firmalar borsanın da üyeleridir. Bu ilde ayrıca Tarım Bakanlığınabağlı Tohum Sertifikasyon Laboratuarı mevcuttur.
Borsamız nohut, yeşil mercimek, kırmızı mercimek, tüylü nohut, fasulye, acı bakla, bezelye, adi fig ve Macar figi tohumlarını Mersin’de ürettirerek, Mersin Tohum Laboratuarından alacağı çimlenme belgeleri ile bu tohumlukları bakliyat üreten il borsalarında bakliyat üreticilerine kar almaksızın vererek çok önemli bir iş yapabilir.
“ Kontrollü ekim yapılmadan sertifikalı bakliyat tohumu olmaz” mı diyorsunuz? Beyler bu işte önemli olan tohumun çimlenme olayıdır ve 20’şer tonluk partilerde o çimlenme raporları ile sağlıklı bakliyat tohumları üretilebilir.
Mersin Ticaret Borsası en az 30 ilde yetişen bakliyat ve hububatın vergisinin yattığı yer olarak Anadolu tarımına borçludur.
İkinci önerim: Ülkemizde normal yağış şartlarında 20-22 milyon ton buğday, 6-7 milyon ton arpa üretimi olurdu. Ama bu yıl yaşanan kuraklıkta buğdayda üretimin 15 milyon ton, arpada ise 4-5 milyon ton aralığında olacağı gözükmektedir. Tahıl üretiminde, üretimin % 10’u hep tohum olarak kullanılır. 2 milyon ton buğday, 500 bin ton arpa tohumuna ihtiyaç vardır. Oysa yağışsız sezon tohum olabilecek tahıl üretimini de kötü etkilemiştir. Tohum özelliği olmayan tahıllar nedeniyle buğday, arpa tohumunda sıkıntı büyüktür. TİGEM ve özel buğday, arpa tohumu üretimi yapan firmaların toplamı ihtiyaç duyulan tohumun ancak yarısını üretecek durumdadır.
Eylül, Ekim aylarında “tohum yok” sesleri yükselecektir. Ülkenin tarım sevdalılarından biri olarak Temmuz, Ağustos ve Eylül aylarını boş geçirmeden en az 1 milyon ton tahıl tohumunu hazırlamalıyız. Kendini dölleme yoluyla oluşan tahıllarda kontrollü ekim olmadan da çimlenme garantili tohum üretilebilir.
Çözüm nedir derseniz, Rusya’dan örnek alabiliriz. Rusya büyük tarım arazilerini özel şirketlere açarak geçen seneki tahıl üretimini %83 artırmıştır ve bugün ciddi bir tahıl satıcısı konumundadır. Acilen Tarım Bakanlığı, TMO ve TOBB bir araya gelip Rusya’dan bezostaja buğdayı (ülkemizin birçok yerinde yetişebilir olan, kırmızı ekmeklik bir cinstir) ithal ederek ve kontrollü serfitikasyona bakmaksızın, çimlenmesi %90-95 olacak biçimde ekilebilir tohumluk tahıl tohumunu çoğaltmak zorundayız. Her ilde, özellikle eleme tezgâhlarının çok olduğu Mersin’de buğday ve arpa tohumluğu için bir seferberlik şarttır.
Üçüncü önerim: Mersin Ticaret Borsası, yeni bir Bakliyatçılar Sitesi ve canlı borsa satış salonu inşasında öncülük etmelidir. Para vardır, kaynak sorunu yoktur. Bu konuda Büyük Şehir arsa tahsisi, alt yapı ve suyu sağlayarak yardımcı olduğunda Sebze-meyve Halinden de büyük bir gelire sahip olunacaktır.
Çok şey mi istedim acaba? Padişahlığı yıkan, Hilafeti kaldıran Cumhuriyetimiz bunları niye yapamasın?
İnşallah bu yazdıklarımı Tarım Bakanımız, TOBB, TMO yöneticileri ve Cumhurbaşkanlığı okur.
Haydi Tarım Bakanlığı, TOBB, TMO! Bu iş millî bir görevdir.