""

MART DOKUZU « Yeniufuk Gazetesi

24 Kasım 2024 - 12:39

MART DOKUZU

MART DOKUZU
Son Güncelleme :

21 Mart 2018 - 10:28

“Mart dokuzu /yersin topuzu.”

” Sakın aprilin beşinden/camızı ayırır eşinden.”

Nevruz, gece ve gündüzün eşit olduğu Miladî 22 Mart, Rumî 9 Mart gününe rastlamaktadır, Nevruz-î-Sultanî, Sultan Nevruz, Sultan Navrız, Mart Dokuzu gibi adlarla da anılmaktadır.

Nevruz kutlamalarına, Orta Asya’da yaşayan Türkler, Anadolu Türkleri ve İranlıların yılbaşı olarak kabul ettikleri güne, Farsça Nev(yeni), Ruz (gün) kelimesinin birleşmesinden oluşan ve yeni gün anlamına gelen, Nevruz adı verilir.

Nevruz İranlılar’a mâl edilmekteyse de, görüldüğü üzere Türkler’de Ergenekon’dan çıkış günü olarak bilinmekte ve Cumhuriyetin ilk yıllarında Ergenekon Bayramı olarak törenlerle kutlanmakta idi. Çünkü insanların hayatlarında kültürleri çok önemli yer taşır. Türk Tarihinde Hunlar’dan itibaren, Göktürk, Uygur, Selçuklu, Osmanlı ile Türkiye Cumhuriyeti ve Kıbrıs Türk Cumhuriyetinde geleneksel olarak kutlanan bir Türk Bayramıdır. Araştırmacıların ifadesiyle, kutlamalar Mete Han zamanına kadar dayanmaktadır.

21 Mart, doğurganlık dönemidir. Anadolu’da Nevruz, baharın uyanışını, toprağın verimini ifadeler. Mevleviler selam duası ile zikir çekerken, cemde çarka dönen semazenler turnalarca pervaz vururlar aşk ile. Süt dağıtımı bereketin ve temizliğin simgesidir adeta. Genç kızlar dileklerini ya sulara bırakır veya ağaçlara bağlarlar. Delikanlılar örste demir dövüp, at sürerken umutları üstüne. Sabah ezanıyla kalkan hane kadınları, evin damını süpürürler ki bıldırdan gelen olumsuzluklar dökülsün diye.

Önceden tedariki yapılmış ayrı kazanlarda, kedi tırnağı otları ve soğan kabuklarıyla kaynatılıp yeşil ve kırmızıya boyanan yumurtalar çocuklara dağıtılır. Güneş ve doğayı temsil eden yumurtalar, minik ellerle coşkuyla tokuşturulurdu. Balalar, sakladıkları çıkmış dişlerini ahır ya da köme atarlar ki hayvanları dişi doğursun diye.

Dedem Korkut’un Nevruz Duası

“Kök Ana’nın çocuklarının bayramı kutlu olsun.

Nevruz tepsisinde bolluk olsun, gönüllerde hoşluk olsun.

 

Oğlak Ayı’yla, Yenigün’üyle, Ergenekon’dan göçüyle, Nevruz’uyla

Beşbin yıllık kökleriyle, geleneğiyle, kültürüyle… bayramımız kutlu olsun.

 

Çin denizinden Atlantik’e, Kuzey Buz denizinden Akdeniz’e,

Baltık’tan Hazar’a yedi deniz yedi iklimde Türk dünyasının toyu kutlu olsun.

 

Bolluk olsun, mutluluk olsun, barış olsun, birlik olsun, coşku olsun, dostluk olsun…

Turan Elinin bayramı kutlu olsun.

 

Dede Korkut çalsın yine kopuzun, ozanlar eşlik etsin sazıyla, tarıyla, dombrasıyla.

Şenlik yayılsın Orta Asya’dan Anadolu’ya,Türkistan’dan Yakutistan’a, Tanrı Dağlarından Altaylara…

 

Karaim’ler, Gagauz’lar, Kazaklar, Kırgızlar, Özbekler, Azerler, Türkmenler,

Tatarlar, Uygurlar, Hakazlar, Yakutlar, Çuvaşlar…

Balkanlarda, Kafkaslarda, Rumeli’nde, Kerkük’te, Kıbrıs’ta…

Çalsınlar, söylesinler… Türk’ün tarihini, Türk’ün toyunu…

Türkün coşkusu var bugün…

 

Kızlar yavuklusuna mendil işlesin, Kabirler bayrakla donansın,

Analar Türk’ün aşını pişirsin, yakılsın ateşler, günahlar dökülsün…

Yenigün’e yeniden doğumumuz var bugün…

 

Çığlık çığlığa söylesin Azeri gencim, servi  gibi salınsın Türkmen kızım.

Yay gibi gerilsin Kırgız’ım, ok gibi fırlasın Kazağım.

Kuğu gibi süzülsün Özbeğim, uçar gibi yürüsün Çerkez’im, Tatarım…

Türkün bayramı var bugün…

 

Dar gelsin ovalar, erisin dağlar, yol olsun yaylalar…

Ergenekon’dan göçümüz var bugün…

 

Yine yağız atlar kişnesin, yine AktolgalıBeylerbeyi haykırsın,

Yine Kızılelma beklesin Türkün özlemiyle…

Şenliğimiz var bugün…

 

Ateşler yakılsın, ocaklar kurulsun, demirler dövülsün,

Davullar, kösler vurulsun, tuğlar salınsın, bayraklar dalgalansın…

Hilale özlem var bugün…

 

Allar giyilsin, yeşiller sarılsın, sarılar donansın…

Gökkubbenin tüm renkleri Turkuazın üzerine doğsun”

 

 

YORUM YAP

YASAL UYARI! Suç teşkil edecek, yasadışı, tehditkar, rahatsız edici, hakaret ve küfür içeren, aşağılayıcı, küçük düşürücü, kaba, pornografik, ahlaka aykırı, kişilik haklarına zarar verici ya da benzeri niteliklerde içeriklerden doğan her türlü mali, hukuki, cezai, idari sorumluluk içeriği gönderen kişiye aittir.